türkçenin ses özellikleri ne demek?

Türkçenin Ses Özellikleri

Türkçe, Ural-Altay dil ailesine mensup, eklemeli bir dildir. Bu özelliği, ses yapısını da doğrudan etkiler. Türkçenin kendine özgü ses özellikleri şunlardır:

• Ünlü Uyumu (Vokal Armonisi): Türkçede kelime içindeki ünlülerin birbiriyle uyumlu olmasıdır. İki temel ünlü uyumu vardır:

  • Büyük Ünlü Uyumu (Kalınlık-İncelik Uyumu): Kelimedeki ilk ünlünün kalın (a, ı, o, u) veya ince (e, i, ö, ü) olmasına göre diğer ünlülerin de aynı gruptan olmasıdır. Büyük Ünlü Uyumu
  • Küçük Ünlü Uyumu (Düzlük-Yuvarlaklık Uyumu): Kelimedeki ilk ünlünün düz (a, e, ı, i) veya yuvarlak (o, ö, u, ü) olmasına göre sonraki ünlülerin de buna uygun olmasıdır. Düz ünlülerden sonra düz, yuvarlak ünlülerden sonra ise yuvarlak veya dar düz ünlüler gelir. Küçük Ünlü Uyumu

• Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme): Sürekli sert ünsüzlerden (f, s, ş, h, p, ç, t, k) biriyle biten bir kelimeye, süreksiz yumuşak ünsüzlerle (c, d, g) başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüz sertleşerek (ç, t, k) kelimenin sonundaki ünsüze benzemesidir. Ünsüz Benzeşmesi

• Ünsüz Yumuşaması: Sert ünsüzlerden (p, ç, t, k) biriyle biten bir kelimeye ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde, kelime sonundaki sert ünsüz yumuşayarak (b, c, d, ğ) değişir. Ünsüz Yumuşaması

• Hece Yapısı: Türkçede heceler genellikle ünsüz-ünlü (Ü-Ü) veya ünsüz-ünlü-ünsüz (Ü-Ü-Ü) şeklinde kurulur. Kelime başında iki ünsüz bulunmaz.

• Vurgu: Türkçede vurgu genellikle son hecededir. Ancak bazı kelimelerde vurgu farklı hecelerde olabilir ve anlamı değiştirebilir.

• Ses Düşmesi: Kelime içindeki bazı ünlülerin veya ünsüzlerin düşmesidir. Genellikle birleşme veya çekim sırasında meydana gelir. Ses Düşmesi

• Ses Türemesi: Kelimeye ek getirildiğinde veya kelimeler birleştiğinde ortaya çıkan yeni seslerdir. Ses Türemesi